دارونامه رسمی کشور در ۶ سال گذشته به روز نشده بود و سازمان غذا و دارو با دعوت از متخصصان رشته‌های مختلف داروسازی و با کمک مرکز اطلاعات دارویی مجموعه‌ داروخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران، کتاب «دارونامه رسمی ایران» به عنوان مرجع نسخه‌نویسی کشور در قالب ۵۸۰۰ صفحه، به‌روزرسانی شد.

کتاب «دارونامه رسمی ایران» برای اولین بار در دو جلد داروهای شیمیایی و بیولوژیک و همچنین داروهای گیاهی و طبیعی تدوین شده است. تا پیش از این تنها یکی از فصول کتاب دارونامه به داروهای گیاهی و طبیعی اختصاص می‌یافت، این درحالیست که فهرست داروهای گیاهی و طبیعی، گستره‌ای به اندازه فهرست رسمی داروهای شیمیایی و بیولوژیک کشور دارد و لازم است به طور ویژه و اختصاصی به آن پرداخته شود.

از سوی دیگر در تدوین این کتاب تلاش شد مونوگراف‌های دارویی شامل اطلاعات «بالینی و کاربردی» مورد نیاز پزشکان در تنظیم دز داروها در بالین باشد. همچنین سعی شد مونوگراف‌ها٫ راهنمایی‌های لازم را در خصوص توجه به عوارض دارویی «رایج و قابل ملاحظه» و جلوگیری از مسمومیت‌های احتمالی دارویی به عمل آورند.

ضمنا برای اولین بار با در نظر گرفتن تمام «نام‌های تجاری داروهای شرکت‌های داروسازی ایرانی» در این کتاب، کمک شایانی در راستای هویت‌بخشی به صنعت داروسازی کشور خواهد شد.

دارونامه طب سنتی

این دارونامه نخستین تلاش برای معرفی فرآورده‌ها و دارو‌های سنتی و طبیعی ایران نیست، اما در شیوه معرفی و ارائه اطلاعات و توضیحات اولین است.

این دارونامه مشابه دارونامه رسمی ایران بر نگارش شده و تفاوت آن به دلیل ویژگی‌های فرآورده‌های سنتی، بهره‌گیری از روشی تلفیقی بود و بخش‌هایی نیز بر آن افزوده شده است.

هر مدخل این اثر دارای ساختاری واحد و دربردارنده ۲۳ بخش کلی و چندین زیربخش به شرح ذیل است:

۱. نام فرآورده ۲. آوانگاری نام دارو ۳. معرفی فرآورده ۴. اجزای فرآورده که شامل بخش‌های: نام مفرده (اجزای تشکیل‌دهنده دارو)، اسم علمی، نام‌های دیگر، درجه مفرده از نظر سردی و گرمی و خشکی و تری یا اعتدال، قدر شربت خوراکی به گرم، قسمت مورد استفاده مفرده، و وزن مفرده به گرم است ۵. طبیعت دارو ۶. افعال و خواص دارو ۷. موارد مصرف ۸. اشکال دارویی ۹. شکل دارو ۱۰. مقدار مصرف ۱۱. زمان و نحوه مصرف ۱۲. روش ساخت دارو ۱۳. شرایط نگهداری ۱۴. میزان پایداری ۱۵. تداخل غذایی و دارویی ۱۶. هشدار‌ها ۱۷. عوارض جانبی ۱۸. منع مصرف ۱۹. احتیاط‌ها و توصیه‌ها ۲۰. نتایج آزمون‌های کنترل کیفی و کمی ۲۱. ارجاع اصلی ۲۲. نمونه‌های مشابه دارو ۲۳. توضیحات

ویژگی‌های «دارونامه طب سنتی»

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های این اثر دو عنوان ارجاع اصلی و نمونه‌های مشابه داروست که در اولی به منبعی که دارو از آن اقتباس شده و در دومی به نمونه‌های مشابه دارو یا تفاوت‌های رویکرد اطبا به یک دارو در کتاب‌های مختلف پرداخته شده است که فواید تاریخی و داروپژوهی فراوان دارد.

تاکنون در حوزه طب سنتی اثری با این گستردگی و دقت به زیور طبع مزین نشده و هیچ کتابی که با آن بتوان منبع قدیمی و اصلی دارو و مفردات آن را مشاهده کرد و به دارو‌های مشابه آن دست یافت، تا کنون در دسترس نبوده است. ضمن اینکه طبیعت و درجه ادویه یکی یکی از کتب معتبر این حوزه استخراج و در کتاب ضبط شده که از حیث دقت و نوع جمع‌آوری و تلفیق کنار یکدیگر بی‌عدیل است. با این تفاسیر قابلیت این را دارد که از کتب بالینی داروسازان حوزه طب سنتی و مرجع بسیاری از تحقیقات دارویی این حوزه باشد.