به گزارش ادراک خبر، از جمله مشکلات بهداشتی و معضلات اجتماعی مهم شهر دماوند که مدت هاست با آن مواجه است و در بسیاری از شهرهای کشور نیز این معضل دیده می شود، وجود سگ‌های ولگرد و بلاصاحب است.
اگر چه سالها است این حیوان اهلی جایگاهی در زندگی بشر دارد اما با شناخت برخی از بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان و به مخاطره افتادن سلامت انسان‌، حضور سگ‌های بلاصاحب در کوچه و خیابان تهدیدی جدی برای جان شهروندان است.
علاوه بر مشکلات بهداشتی، سگ‌های ولگرد آرامش و آسایش مردم را سلب کرده‌اند و به سلامت جسمی و روحی آنان آسیب می رسانند؛ وجود آنها معضلات اجتماعی را نیز به همراه دارد. ترس و نگرانی شهروندان در هنگام تردد در سطح شهر و دلهره و نگرانی کودکان زمانی که راهی مدرسه می شوند، خود معضلی بزرگ است چراکه اگر در مسیر با سگ بلاصاحبی برخورد کنند، سرنوشت آنان مشخص نیست.
گرچه طی سالهای اخیر توسط نهادهای متولی اقداماتی برای مقابله با این معضل صورت گرفته ولی آنگونه که باید، نتیجه نداشته و لازم است متولیان امر بیش از پیش به این مهم توجه کنند و در کنار سایر موضوعات مهم در مدیریت شهر به این موضوع مهم نیز بپردازند.
ترس و نگرانی خانواده ها از وجود سگ های بلاصاحب شهر
زهرا یکی از شهروندان دماوندی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: زمانی شهر دماوند امنیت خوبی داشت بطوری که شب ها با خانواده پیاده روی می کردیم و فرزندانمان در آرامش به مدرسه می رفتند ولی اکنون به گونه ای شده که حتی روزها هم برای بیرون رفتن از منزل نگران سگ های داخل کوچه و خیابان هستیم.
وی ادامه داد: بارها در خبرها شنیدیم که سگ های ولگرد به کودکان شهر آسیب های جدی زده و جان و سلامت آنان را به خطر انداخته است؛ امیدوارم هیچ شهروندی از این حیوانات مورد آسیب قرار نگیرد که بعد افسوس خوردن و تاسف دردی را دوا نمی‌کند.
علی کریمی از دیگر شهروندان دماوندی نیز درخصوص سگ های بلاصاحب شهر گفت: به جرات می توان گفت در برخی شب ها بیش از ۱۰ تا ۱۵ قلاده سگ در خیابان ها و کوچه های شهر درحال تردد هستند و حتی در برخی مکان های گردشگری که مسافران از آن مکان ها استفاده می کنند، بهداشت محیط را به خطر می اندازند.
وی ادامه داد: در شب ها هنگام استراحت نیز نمی توان پنجره خانه را باز کرد زیرا ناگهان صدای چندین قلاده سگ بصورت همزمان شنیده می شود که موجب ترس کودکان داخل خانه می شود.
کریمی بیان داشت: متاسفانه در روزهای تعطیل نیز شاهد هستیم برخی حامیان حیوانات در زمان مواجه با آنان، با غذا دادن و مهربانی کردن، حضور آنان را در شهر بیشتر می کنند درحالی که شهروندان آسیب می بینند؛ حتی بارها شاهد بودم که زمان زنده گیری سگ ها توسط شهرداری، حامیان حیوانات مانع می شوند.
جالب توجه این است که اکنون شرایط حضور سگ های بلاصاحب در منطقه به گونه ای شده است که حتی برخی از حامیان حیوانات خواستار ساماندهی و عقیم‌سازی سگ‌های بلاصاحب هستند.
آنان معتقد هستند: انتقال سگ های بلاصاحب توسط شهرداری و دهیاری ها به منطقه گندک بدون عقیم سازی یعنی دوچندان کردن مشکل، چرا که با تولید مثل و ازدیاد آن‌ها و از سوی دیگر نبود آب و غذا، مشکلات عدیده ای را شاهد خواهیم بود.
ممانعت برخی حامیان حیوانات از اجرای دستورالعمل کنترل سگ‌های ولگرد
نقی میرزاکریمی، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دماوند اما معتقد است: متاسفانه عده‌ای تحت عنوان حامی حیوانات از اجرای دستورالعمل کنترل سگ‌های ولگرد ممانعت می‌کنند و با نظرات خودسرانه و غیر کارشناسی باعث افزایش سگ های ولگرد شده اند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: آیا می توانند عقاید خاص خود که بر خلاف قانون و دستورالعمل های مربوطه مانند گرفتن پتو برای سگهای ولگرد، سفره انداختن برای آنها، تشویق مردم به غذادادن در کوچه و خیابان، جلوگیری از ساماندهی سگ‌ها توسط عوامل شهرداری و دهیاری‌ها و … را بر جامعه تحمیل کنند؟
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دماوند ادامه داد: آیا اینکه شماره کارت برای غذا دهی و کمک به سگ‌ها منتشر می‌کنند، قانونی است و آیا سوءاستفاده از احساسات مردم و استفاده ابزاری از سگ‌ها جهت ایجاد منبع درآمد برای برخی افراد بر مبنای قانون است؟
میرزاکریمی بیان داشت: بنابر گزارش شبکه بهداشت شهرستان دماوند در سال گذشته، بیش از یکهزارو ۲۰۰ مورد سگ گزیدگی ثبت شده که بیش از چهار میلیارد تومان فقط برای واکسن این افراد بجزو خدمات درمانی مانند پانسمان، شستشو و… هزینه شده است.
وی افزود: در کنار این هزینه ها، اعداد و رقم هایی که برای زنده گیری و سایر اقدامات توسط شهرداری ها و دهیاری ها هزینه می شود نیز بخش دیگری از این هزینه ها است ولی باز هم مردم گرفتار وضع موجود هستند.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دماوند به عدم اجرای دقیق دستورالعمل سگهای ولگرد اشاره کرد و گفت: در بند ز و ح دستورالعمل کنترل جمعیت سگ‌ها به صراحت تکلیف غربالگری سگ‌های مفید و غیر مفید مشخص شده و حتی سگهای مفید و اصیل هم نباید مجدد به بهانه اینکه عقیم سازی شده و با یک پلاک کوبی به سطح شهر برگردند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: چنانچه شخصی متقاضی نگهداری سگ باشد، می بایست با اخذ تعهد عدم رهاسازی و انجام معاینات دوره ای و مراقبت بهداشتی و داشتن شرایط مناسب نگهداری تحویل گیرد نه اینکه ما سگ‌های ولگرد را با هزینه های سنگین جمع‌آوری کنیم و مجدد بعد چند روز به شهر برگردند چون عده‌ای مخالف غربالگری‌اند؟!
میرزاکریمی بیان داشت: اینکه می گویند سگ‌ها اینجا حضور داشته اند و ما انسان ها با ساخت شهر و روستا محیط آنان را اشغال کرده‌ایم، غلط و غیر کارشناسی است؛ چون سگ‌ها موجودات اهلی هستند و همواره با انسان ها زندگی کرده و می بایست صاحب داشته باشند و در محیط طبیعی و حیات وحش جایگاهی ندارند و در طبیعت هم به تنوع زیستی و گونه‌های ارزشمند جانوری و حیات وحش کشور آسیب می رساند.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست دماوند ادامه داد: گزارش کامل و جامع در خصوص سگ‌های ولگرد به فرمانداری شهرستان دماوند ارسال شده و جلسات مربوطه تشکیل و مردم شاهد ساماندهی سگ‌ها خواهند بود.
ساماندهی سگ های بلاصاحب بدون رهاسازی در شهر
علیرضا رضا هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در راستای جلساتی که درخصوص جمع آوری سگ های بلاصاحب توسط شورای شهرستان و با حضور دادستان، فرماندار، شهرداران و رئیس شورای اسلامی شهرها و بخش ها برگزار شده است، این موضوع بطور جدی مورد بررسی قرار گرفت.
وی ادامه داد: یکی از موضوعات مهم و مورد بحث در این جلسات، علاوه بر عقیم سازی سگ های بلاصاحب، عدم رهاسازی آنها در شهر و نگهداری در مکانی خارج از محدوده شهری بود که با توجه به اینکه مدت ها است منطقه “گندک” برای این امر درنظر گرفته شده، مقرر شد هر شهری که اقدام به جمع آوری سگ های ولگرد می کند، پلاک کوبی کرده و پس از آن به منطقه گندک منتقل کند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: پس از پلاک کوبی توسط شهرداری و مشخص شدن اینکه از چه شهری به منطقه گندک منتقل شده، به شرکت مربوطه در منطقه گندک تحویل داده شود و پس از عقیم سازی، یک پلاک دیگر نیز زده شود و پس از آن بدون رهاسازی در داخل سایت گندک نگهداری شود.
هاشمی با بیان اینکه در کنار جمع آوری سگ های ولگرد، ساماندهی و عقیم سازی آنها نیز بسیار مورد تاکید است، گفت: متاسفانه برخی پیمانکاران سگ را بدون عقیم سازی، پلاک کوبی کرده و سگ را رها می کنند که خود موجب افزایش جمعیت آنها در شهر می شود.
رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند با اشاره به اینکه درخصوص این معضل شهری بسیار جدی هستیم و بصورت مداوم از منطقه گندک بازدید می کنیم، گفت: یکی از مشکلات موجود دراین خصوص، تعداد زیاد سگهای بلاصاحب در سطح شهرستان است؛ متاسفانه شاهد هستیم از شهرها و استان های اهجوار سگ های بلاصاحب را در منطقه دماوند رها می کنند.
وی گفت: برای جلوگیری از رهاسازی سگ های بلاصاحب از استان ها و شهرهای همجوار اکیپ هایی در ورودی های شهرستان مستقر شده و می شود تا مانع ورود آنان به منطقه شود.
هاشمی ادامه داد: بسیاری از افراد و حتی حامیان سگ معتقد هستند که سگ باید در محیط زیست و حیات وحش رها شود درحالی که این حیوان اهلی است و جایگاهی در حیات وحش ندارد؛ رهاسازی سگ در حیات وحش یعنی آسیب زدن به دیگر حیوانات چراکه در مواردی به توله گرگ ها و کپک ها نیز آسیب زده اند.
این مقام مسئول تاکید کرد: زنده گیری سگ ها بطور جدی به همت شهرداری ها و دهیاری ها در دستور کار قرار گرفته و همه نهادهای متولی دست به دست هم داده تا این مشکل را حل کنیم؛ مطالبه شهروندان را درک می کنیم و قطعا باید خدمات خوبی ارائه شود و ما نیز وظیفه داریم که این مهم را انجام دهیم.
هاشمی تصریح کرد: قول به مردم می دهیم تا چند ماه آینده گرچه نمی توان کل منطقه را پاکسازی کرد ولی از تعداد سگ های بلاصاحب بسیار کم شود اما چون تعداد آنها اکنون زیاد است، فرصت می خواهیم تا جمع آوری صورت گیرد.
وی با بیان اینکه ما نیز حامی حیوانات هستیم و حیوانی که جان دارد به دنبال از بین بردن آن نیستیم، گفت: هدف ما ساماندهی، غربالگری، عقیم سازی و نگهداری در منطقه گندک است تا عمر سگ در همانجا تمام شود؛ اکنون نیز دو هکتار دیوارکشی جدید در منطقه گندک برای نگهداری سگ ها صورت گرفته و حامیان نیز می توانند برای حمایت از سگ ها، تهیه غذا و دارو به سایت گندک بیایند؛ شهرداری ها و دهیاری ها گرچه بودجه کافی دراین خصوص ندارند ولی باز هم پای کار هستند.
اجرای طرح عملیاتی ۱۰روزه جهت ساماندهی سگ های بلاصاحب
مهدی رضایی مهر، معاون عمرانی فرمانداری شهرستان دماوند دراین خصوص به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که در سطح شهرستان دماوند شاهد هستیم، وجود سگ های بلاصاحب و افزایش آن است که متاسفانه به دلایل مختلف، شهرداری ها نتوانستند به وظیفه ذاتی خود در جمع آوری سگ ها عمل کنند.
وی ادامه داد: ما به دنبال این نیستیم که این حیوانات کشته شوند ولی لازم است سگ های مریض را به واسطه حضورشان در شهر حذف کنیم تا شاهد آسیب های جدی به شهروندان نباشیم.
این مقام مسئول با بیان اینکه دستورالعمل های بسیاری برای ساماندهی سگ های بلاصاحب همچون نحوه گرفتن سگ ها و حتی نحوه پوشش فرد از سوی سازمان شهرداری و دهیاری ها بیان شده است، افزود: متاسفانه طی روزهای اخیر شاهد افزایش اعتراضات مردمی در فرمانداری و شهرداری ها هستیم و حتی مکاتباتی نیز از سوی شبکه بهداشت و درمان شهرستان برای ساماندهی این مهم صورت گرفته است.
رضایی مهر خاطرنشان کرد: اکنون وضعیت سگ های بلاصاحب در سطح شهرستان به گونه ای است که برای برخی از کودکان مشکلات روانی ایجاد کرده و ترس خروج از منزل را دارند و در شب ها سر و صدای سگ ها برای مردم و حتی افرادی که مریض در منزل دارند، موجب ناآرامی شده است.
معاون عمرانی فرمانداری شهرستان دماوند با اشاره به اینکه میزان سگ های بلاصاحب در سطح شهر به میزانی است که همه اقشار مختلف مردمی و حتی حامیان حیوانات، نهادها، انجمن های مردم نهاد و … خواستار برخورد هستند، گفت: مکانی در منطقه “گندک” شهر دماوند برای عقیم سازی و نگهداری سگ های بلاصاحب پیش بینی شده است و این مهم اکنون نیز انجام می شود اما این مکان محل جمع آوری زباله های پنج شهر شهرستان و حتی شهرهای بومهن و پردیس هم است.
وی با بیان اینکه تعداد زیادی از این سگ ها بیمار و حتی برخی از آنان از نژاد گرگاس بوده که از لقاح سگ و گرگ ایجاد شده اند، گفت: طبق اعلام رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان در سال گذشته بیش از یکهزار و ۲۰۰ مورد سگ گزیدگی ثبت شده که بیش از چهارمیلیارد تومان فقط برای واکسن این افراد بجز خدمات درمانی مانند پانسمان، شستشو و… هزینه شده وحتی برای زنده گیری و سایر اقدامات توسط شهرداری ها و دهیاری ها برای هر قلاده سگ بیش از ۷۰۰هزار تومان هزینه دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه مردم شهرستان دماوند انسان های حیوان دوست و مهربان هستند و به دلیل رعایت کردن نکات اسلامی مرکز گندک احداث شده است، گفت: متاسفانه به واسطه وجود این مرکز، شاهد هستیم از شهرها و استان های اطراف نیز سگ های بلاصاحب در این منطقه رها می شود که خود موجب افزایش تعداد سگ ها است.
رضایی مهر با اشاره به اینکه مدیریت شهری و مجموعه سیاستگذاری شهرستان به این مهم توجه داشته و قطعا اقدامات لازم جهت ساماندهی سگ های بلاصاحب در دستور کار است، گفت: در راستای ساماندهی سگ ها، با همکاری دستگاه های متولی، طرح عملیاتی ۱۰روزه در دست اجرا است که با هدف ایجاد آرامش و آسایش شهروندان بصورت یکپارچه در تمامی پنج شهر شهرستان انجام می شود.
وی با اشاره به اینکه از ابتدای فعالیت منطقه گندک تاکنون حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ قلاده سگ بلاصاحب، عقیم سازی شده است، گفت: طرح عملیاتی جمع آوری و ساماندهی سگ های بلاصاحب شهرستان طی جلسات متعدد و با همفکری و کار کارشناسی تیم های دامپزشکی و بهداشت و درمان و بصورت کاملا اصولی انجام می شود.
برای نگهداری سگ‌های بلاصاحب باید برنامه ریزی اصولی انجام شود
رضا طاهرخانی، فرماندار شهرستان دماوند نیز طی روزهای اخیر در جلسه ای که دراین خصوص در فرمانداری شهرستان برگزار شد بر لزوم اقدام مشترک برای ساماندهی سگ‌های ولگرد تاکید کرد و گفت: با توجه به معضلات به وجود آمده و ازدحام بیش از اندازه سگ‌های بلاصاحب در سطح شهرستان و ایجاد مزاحمت و ترس برای شهروندان، باید هماهنگی‌های لازم برای جمع آوری این حیوانات انجام شود.
فرماندار شهرستان دماوند با بیان اینکه برای نگهداری سگ‌های بلاصاحب باید برنامه ریزی اصولی انجام شود، افزود: باید در این مسئله تمامی دستگاه‌های متولی مانند شهرداری‌ها، دهیاری ها، محیط زیست و اداره دامپزشکی با طرح و برنامه مدون نسبت به ساماندهی آن اقدامات لازم را انجام دهند.
نتیجه گیری
امید است با قول مسئولان و همت آنان، این معضل چندساله در منطقه رفع شود و مردم شهرستان بار دیگر با آرامش در شهر تردد کنند و نگران آسیب های حضور سگ های بلاصاحب شهری نباشند.