به گزارش ادراک خبر، در قوانین جهانی، تأمین سلامتی و بهداشـت به‌عنوان یکی از حقوق اساسـی کلیـه مـردم در جوامـع به رسمیت شناخته شـده اسـت و دارای نقش حیاتی در ارتقاء سلامت انسان، سلامتی، معیشت و حتی محیط زیست است. سلامتی، کالای نهـایی نظام‌های خـدمات بهداشـتی و درمانی است و کیفیت خدمات در سیستم‌های بهداشـتی درمانی با توجه به اهمیت سلامت انسان به‌عنوان برونداد آن اهمیت بسزایی دارد. سازمان بهداشـت جهـانی یا WHO در گـزارش «یـک واقعیت جهانی» اعلام کرده است که کمبود و نارسـایی مراقبت‌های بهداشتی در مناطق روسـتایی کشـورهای درحال‌توسعه به‌عنوان یکی از چالش‌های نظام سـلامت و توسعه مطرح است.
بنا بر گفته‌های متخصصان، بررسی‌ها نشـان می‌دهند در مقایسه با نواحی شهری، ساکنان نواحی روستایی دارای امید بـه زنـدگی کمتـر و وضـعیت سـلامتی نامناسـبی هستند. در کشـورهای درحال‌توسعه، ارائـه خــدمات ســلامت بــه منــاطق روســتایی به‌واسطه پراکندگی جغرافیایی، سطح پـایین توسـعه اقتصـادی و اجتماعی، دسترسـی نامناسـب بـه خـدمات بهداشـتی، موانع طبیعی و مواردی از این قبیل با مشکلات متعددی همراه اسـت. برخی مطالعات صـورت گرفتـه نشـان می‌دهند کـه مردم در مناطق روستایی و اجتماعـات دوردسـت بـا شیوع بیشتر بیماری‌ها، سـطح بهداشـت فقیرانه‌تری را نسـبت بـه جمعیـت شـهری تجربـه می‌کنند و ایـن عـدم تسـاوی و نابرابری‌ها بـا دسترسـی ضـعیف بـه خدمات درمانی و بهداشـتی و ناعادلانـه بـودن توزیـع منابع درمانی و معالجه‌ای برای افراد تشدید می‌شوند.
در خصوص این موضوع مهم، محققانی از دانشگاه زنجان مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن میزان رضایت روستاییان از عملکرد خانه‌های بهداشت مورد بررسی و ارزیابی علمی قرار گرفته است.
در این تحقیق، روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و همچنین میدانی و از طریق پرسشنامه بوده است و ۳۸۰ سرپرست خانوار روستاهای شهرستان زنجان در آن مشارکت داشته‌اند.
نتایج بررسی‌های انجام‌شده در این پژوهش نشان می‌دهند که خانه‌های بهداشت در نواحی روستایی در زمینه آموزش و وضعیت زیرساخت‌های پزشکی در وضعیت مناسبی قرار نداشتند. لذا جهت بهبود رضایتمندی روستائیان، رفع مشکلات در این دو بعد مورد تأکید است.
دراین‌باره، زهرا اسکندری شهرکی، محقق گروه جغرافیای دانشکده علوم انسانی دانشگاه زنجان و سه همکار دیگرش در این تحقیق اظهار کرده‌اند: «طبق بررسی‌ها، اثرات عامل‌ها در سه بعد شامل آموزش، بهداشت محیط و مراقبت‌های بهداشتی دسته‌بندی شدند. بیشترین اثرات مثبت مربوط به عامل تشکیل پرونده و نظارت بودند، درحالی‌که کمترین اثرات مثبت نیز مربوط به عامل آموزش، اهمیت تحرک بدنی و تجهیزات پزشکی بود».
آن‌ها افزوده‌اند: «می‌توان گفــت کــه میــزان رضــایتمندی روستاییان مورد مطالعه از مراکـز بهداشـتی درمـانی روستایی با نحوه ارائه خدمات بهداشت روانـی، رابطـه معنــاداری دارد. درنتیجه بــرای بــالا بــردن میــزان رضایتمندی روستاییان از برنامه‌ها و خـدمات مراکـز بهداشتی باید کیفیت ارائه خدمات و اسـتفاده بهینـه از منابع و امکانات را بالا برد».
همچنین طبق یافته‌های این پژوهش، می‌توان گفـت کـه بی‌توجهی و مطالعه ناکافی درباره سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها و تصمیم‌گیری‌های سلیقه‌ای و لحظه‌ای، عــواملی بســیار مهــم در توزیــع نــامطلوب و نــابرابر خدمات توسعه‌ای، ازجمله خـدمات بهداشـتی و درمـانی بــوده و معمــولاً ایــن عوامــل بــه تمرکــز خــدمات و فعالیت‌ها در شهرهای بزرگ و مراکز اداری سیاسی و اقتصادی منجر شده است.
این یافته‌ها که می‌توانند در درک متولیان امر از نحوه بهبود شرایط بهداشتی درمانی روستائیان مفید واقع شوند در «مجله سلامت و بهداشت» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل منتشر شده‌اند.
انتهای پیام
