به گزارش هنرآنلاین، در چندسال اخیر نیل بشر به رسانه با توسعه تکنولوژی بیشتر شده و این توسعه به تصویری شدن تمایل بیشتری داشته است. یعنی مخاطب خصوصا در نسل جدید دیگر حوصله خواندن و نوشتن ندارد و دوست دارد ببیند و تصویری اغنا و اقناع شود. از این رو در همه امکانات و ابزارهای رسانه، هنر نمایشی، خاصه سینما وجوه وجودی بیشتری پیدا کرده و می‌تواند اثربخش‌تر باشد. که خود این سینما هم هر چه بیشتر به سمت خلاصه گویی و اثری منسجم برود مخاطب بیشتری خواهد داشت.

در واقع بیننده در عصر حاضر مینی سریال را به یک سریال بلند بیشتر ترجیح می‌دهد یا یک فیلم استاندارد ۹۰ دقیقه‌ای را به یک اثر ۳ ساعته؛ برای همین راضی کردن مخاطب امروزی سخت شده است.

در این سازوکار ساخت آثار کوتاه که بتواند مخاطب را پای اثر بنشاند و اثر گذاری هم داشته باشد، اثبات به هدف زدن است. به همین منظور هم چندسالی می‌شود که جشنواره فیلم کوتاه و ساخت آثار کوتاه قوت گرفته که هم موجب استعدادیابی می‌شود و هم مجالی برای بروز و ظهور نخبگی در هنر نمایشی، که در زمان کوتاه بتواند بهترین و با کیفیت‌ترین اثر را ارائه کند و همان نخبه در آثار بلند نیز می‌تواند شگفتی بیافریند.

هر سال چند آثار عالی از جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران که آکادمی اسکار نیز آن را تایید کرده عرضه شده که از میان سازندگان آن‌ها چهره‌های مهمی به سینما معرفی شدند. امسال نیز این جشنواره در آوردگاه چهل و یکم‌اش در حال برگزاری است و دیده‌ها و شنیده‌ها نشان از وجود چند اثر درجه یک دارد. یکی از آن‌ها «مرتد» ساخته مشترک امیر ابیلی و داوود مرادیان است. این فیلم قواعد ژانر را رعایت کرده، درون مایه دارد و در ساحت فرم، یک مضمون قابل قبول را ارائه کرده که در عین پرداخت درست فیلمنامه، در کارگردانی، فیلمبرداری و بازی‌ها هم اثری قابل دفاع است.

«مرتد» پایانش باز است اما پایان‌بندی جذابی دارد و تمام حرفش را در همین سکانس آخر می‌زند. شعار نمی‌دهد و ادا در نمی‌آود و تمام سعی آن این است که طبق اصول روایی‌اش اوج و فرود داشته باشد.

ابهام، راز آلود بودن و حس گیجی را به مخاطب خوب القا می‌کند و در چهارچوب فیلم کوتاه و زمان آن بیننده را درگیر خود می‌کند. قاب‌های بسته روی کاراکترها، تکان‌های بجای دوربین در کل میزانسن معطوف به قصه و به اندازه است.

«مرتد» تمی جنایی دارد و دغدغه‌اش عدالت و مسئله‌اش اجرای آن و چگونه اجرا شدن آن است. اصولا در سینما روایت مهم است و در فیلم کوتاه مهم‌تر؛ و اثری در این مدیوم موفق است که بتواند روایت درستی داشته باشد، حتی اگر داستان و قصه‌اش تکراری باشد یا از گزاره‌های شعار گونه در بطن و تماتیک قصه‌اش استفاده کند.

این فیلم از مرز شعار و تکرار دور شده و به خوبی توانسته روایتش را بدون چنگ اندازی به شلوغ بازی خاصی داشته باشد، البته اگر زمانی بیشتر از فرمت فیلم کوتاه در اختیار داشت، می‌توانست با چند خرده تعلیق جذاب‌تر هم بشود، اما در همین زمان، نویسنده و کارگردان توانسته‌اند قصه را به اوج رسانده و در اوج تمام کنند.

حرف از عدالت زدن در یک اثر نمایشی باید با پیوست باشد، باید ذهن بیننده را حتی تا لحظاتی بعد از دیدن آن درگیر کند که «مرتد» موفق به این کار شده و بدون قابل پیش بینی بودن، هدف زیر متنش را با یک متن خوب در انتها قضاوت و تصمیم را به مخاطب سپرده و فرامتنش را القا کرده است و این بهترین جایگاه و کارکرد هنر نمایشی در توصیف و تبیین گزاره‌های مهم اجتماعی، اخلاقی و انسانی است.

نویسنده: مسعود کارگر/ منتقد سینما