این روزها زندگی در شهری مثل تهران با قیمت‌های نجومی و اجاره‌های نجومی‌تر بیش از هر زمانی دشوار شده. گاه حتی خبر از پشت‌بام نشینی هم به گوش می‌رسید. در واقع چیزی شبیه انتهای خط و تن دادن به چیزهایی که شاید در مخیله هیچ کدام از افراد این شهر هزار رنگ نمی‌گنجید. البته در سال‌های اخیر استان تهران به مانند دیگر از نقاط ایران درگیر حاشیه‌نشینی شده که علت اصلی آن همین مشکل اجاره‌بهاست.

توان مردم در این سال‌ها با شیب تندی رو به افول رفته و مجبورند که برای تهیه مسکن به شهرهای مجاور مهاجرت کنند. در این میان افرادی هم بودند که در پانسیون‌ها زندگی را می‌گذراندند و حالا مشاهدات میدانی خبر از اقبال بیشتر مردم به این اماکن می‌دهد. مخصوصا افراد مجردی که توان اجاره مسکن را ندارند و حالا به جمعیت پانسیون‌های پایتخت افزوده می‌شوند. ناگفته نماند مسافرانی که برای اقامت طولانی‌مدت به تهران می‌آیند هم مشتری ثابت این پانسیون‌ها شده‌اند و ظاهرا کسب و کار این صنف فعلا رونق دارد.

در همین رابطه ملیحه محمودخواه، گزارشی با عنوان «پشت پرده پانسیون‌ها چه می‌گذرد؟ تختی، پنج میلیون و پانصد هزار تومان!» را در روزنامه شهروند منتشر کرده که در ادامه می‌خوانید:

کافی است نگاهی به سایت‌های خریدوفروش و اجاره بیندازید، آن‌وقت دست‌تان می‌آید که حدفاصل چهارراه ولیعصر تا انقلاب و از آن‌طرف ویلا و شریعتی بیشترین پانسیون‌های تهران را در خودش جا داده است.

کمی دورتر و در اطراف میدان راه‌آهن و خیابان مختاری نیز تعداد این پانسیون‌ها کم نیست. البته طبیعی به نظر می‌رسد، آن هم به خاطر اینکه مسیر تردد مسافر در این محدوده بالاست و تعداد زیادی از افرادی که تازه به تهران می‌آیند، ترجیح می‌دهند به جای خانه اجاره‌کردن در این پانسیون‌ها اقامت کنند.

۱۵ نفر در یک خانه

آگهی‌اش در دیوار خورده، صدای مرد میانسال از آن سوی تلفن می‌آید که در پاسخ به سوالت در مورد پانسیون می‌گوید اینجا مردانه است. بعد که می‌گویم آنجا را برای یکی از اقوامم می‌خواهم، می‌گوید اینجا موتور ممنوع است. سه اتاق دارد که در هر اتاق پنج تخت است.

کولر آبی را جزو آپشن‌هایش نام می‌برد و با تحکم می‌گوید یک یخچال هم در سالن داریم که همه می‌توانند از آن استفاده کنند. توضیح می‌دهد که برای اجاره ماهانه هر تخت پول پیش نمی‌گیرند، اما اجاره ماهیانه باید در اول هر ماه پرداخت شود، نه آخر ماه که در واقع خیالش راحت شود مستاجر پانسیون حتما پولش را پرداخت کرده است.

قطعا اگر شما هم به‌دنبال پانسیون گشته باشید، حتما پانسیون‌های خیابان چهارراه ولیعصر به چشم‌تان خورده است، زیرا در بیشتر سایت‌ها نام این پانسیون‌ها به چشم می‌خورد.

پانسیون‌ها در کوچه‌پس‌کوچه‌های چهارراه ولیعصر کم نیستند. یکی از این پانسیون‌ها ساختمانی بزرگ با در‌های فلزی است که هیچ تابلویی هم روی آن مبنی‌بر اینکه این مکان پانسیون است، وجود ندارد.

یکی از کسانی که در این خوابگاه‌ها زندگی می‌کند، توضیح می‌دهد که برای پذیرش افراد در ابتدا قرارداد یک‌ماهه با آنها امضا و در آن یک ماه آنها را به‌صورت مستمر نظارت می‌کنند. او توضیح می‌دهد که اجاره این خوابگاه یک‌میلیون تومان است. یک اتاق چهار تخته بدون هیچ امکاناتی.  اینجا حتی یک کمد هم نداریم و چون همه وسایل‌شان را داخل اتاق می‌گذارند، همیشه شلوغ است. او توضیح می‌‌گوید که فضایی برای خشک‌کردن لباس وجود ندارد یا در این روز‌های گرم تابستان که دمای هوا گاهی به ۴۰ درجه می‌رسد، سیستم سرمایشی اتاق ما خراب است.

او در ادامه می‌گوید که اینجا هر مشکلی داشته باشد، امنیت خوبی دارد، به‌خاطر اینکه در ماه اولی که هر کسی به این پانسیون می‌آید، کاملا رصد می‌شود و به همین دلیل افراد نااهل به این پانسیون نمی‌آیند.

وزن‌تان را کم کنید به این خوابگاه بیایید

پانسیونی دیگر در کوچه‌پس‌کوچه‌های خیابان انقلاب بود.  ساختمانی چهار طبقه که دیوارهای سیمانی و فروریخته‌اش حکایت از سن بالای ساختمان داشت.

مسئول خوابگاه می‌گوید: «شب ساعت ۱۱ باید اینجا باشید. سن‌تان زیر ۵۰ سال باشد و موتور هم بی‌موتور. از همه مهم‌تر اینکه وزن‌تان زیر ۱۰۰ کیلو باشد، زیرا اینطور استهلاک وسایل داخل خوابگاه بیشتر می‌شود.» او بیان می‌کند که در هر اتاق پنج تخت است. در هر طبقه چهار اتاق است و با یک حساب سرانگشتی هر طبقه می‌شود ۲۰ نفر و چهار طبقه‌اش ۸۰ نفری می‌شوند. این ساختمان آپشن‌های زیادی دارد؛ لباسشویی اتوماتیک داشته و در هر طبقه هم یک‌دستگاه تلویزیون وجود دارد. آشپزخانه هر طبقه مشترک است و یک یخچال هم در هر طبقه وجود دارد. نظافت با خود افراد است و به‌نوبت باید راه‌‌پله‌های هر طبقه را تمیز کنند.  او می‌گوید که اینجا کسی به کسی کار ندارد و همه نوع آدم داریم. همچنین به خاطر شرایط خوب و قوانین سفت‌وسختی که داریم، کرایه بیشتری نسبت به خوابگاه‌های دیگر دریافت می‌کنیم. ما ۲میلیون تومان به‌عنوان ودیعه دریافت می‌کنیم و برای تنها اتاق خالی‌مان که پنج تخته است، کرایه یک‌میلیون و ۲۰۰هزار تومان است.

این مرد توضیح می‌دهد که اتاق‌ها ۱۵ متری است و هر اتاق پنج تخت دارد، اما قوانین تردد بسیار سختگیرانه است.

درِ ورودی خوابگاه رأس ساعت یازده‌ونیم‌ بسته می‌شود و بعد از آن هیچ‌کس اجازه ورود و خروج ندارد. سیگارکشیدن در محیط ساختمان و حتی بیرون آن هم ممنوع است.  فکر می‌کنم تنها مشکلی که افراد ساکن در این مجموعه داشته باشند، شستن لباس‌هاست، زیرا ۸۰ نفر در این مجموعه زندگی می‌کنند که تنها یک لباسشویی در آنجا وجود دارد و بعضی‌ اوقات صف طولانی برای شست‌وشوی لباس ایجاد می‌شود.

اما این وضعیت در همه خوابگاه‌ها حاکم نیست، برخی خوابگاه‌ها هم به قول خودشان لاکچری هستند، مثل پانسیون دخترانه خیابان شریعتی که صاحبش می‌گوید جزو پانسیون‌های لاکچری به شمار می‌رود.  او توضیح می‌دهد که در این پانسیون همه وسایل نو هستند و هر طبقه دارای لابی و فضای باز مجلل است. در این ساختمان اتاق‌های vip هم داریم و تمام امکانات مانند سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه در هر اتاق وجود دارد.

بسته به اینکه اتاق‌ها تک‌تخته یا دو تخته و بیشتر باشند، قیمت اجاره آنها نیز متفاوت است.  او می‌گوید که اینجا دو سری اتاق داریم؛ اتاق‌های معمولی و اتاق‌های  vip.

اتاق‌های معمولی از دو تخته شروع می‌شود که اجاره هر تخت این اتاق‌ها ۴میلیون و ۵۰۰تومان است. چهار تخته‌ها ۴میلیون تومان اجاره ماهانه آنهاست و ۶ تخته‌ها ۳میلیون و ۵۰۰ و اگر متقاضی اتاق هشت تخته باشید، باید ۳میلیون تومان پرداخت کنید.

اما اتاق‌های vip قیمت بیشتری دارد. اتاق یک‌تخته اجاره‌اش ۵میلیون و ۵۰۰هزار تومان است، دو تخته ۴میلیون تومان و چهارتخته ۳میلیون و ۵۰۰هزار تومان. هشت تخته‌ها ارزان‌تر است و ۲میلیون و ۵۰۰هزار تومان می‌شود.  او توضیح می‌دهد که هر مستاجری باید ۳میلیون هم ودیعه بپردازد و البته خشکشویی لباس‌ها هم با پرسنل مجموعه است و همه اتاق‌ها یخچال، کمد، آویز لباس و کشو دارد.

۹ پانسیون تحت نظارت اتحادیه هتل داران

مقدم  عضو انجمن هتلداران به «شهروند» توضیح می‌دهد که تنها ۹ پانسیون زیر نظر این اتحادیه قرار دارد و بقیه پانسیون‌ها یا زیر نظر دانشگاه است یا به‌صورت شخصی اداره می‌شود و تحت نظارت اتحادیه هتلداران و پانسیون‌های کشور قرار ندارند. اما همه مراکزی که تحت نظارت ما قرار دارند، کاملا با آنچه در قوانین و پروتکل‌های ما نوشته‌شده، همخوانی دارند و نمی‌توانند از این مسائل تخطی کنند.

دانشجویان بیشترین متقاضی

دانشجویان بیشترین متقاضی پانسیون هستند، این را مسئول یکی از پانسیون‌های دخترانه در خیابان پونک می‌گوید. اجاره هر تخت در این پانسیون ۱۱۰هزار تومان است و این روزها مشتری بیشتری دارد. دلیلش هم معلوم است، اجاره‌ها بالا رفته و دانشجوها توان پرداخت اجاره‌خانه را ندارند. او می‌گوید: «با وجود آنکه الان تابستان است، همه تخت‌ها پر شده و ما تخت خالی نداریم. این در حالی است که در گذشته اینطور نبود و اصولا ما تابستان‌ها خلوت‌تر بودیم. اما شلوغی این روزها نشان می‌دهد که فشار اقتصادی مردم را به این سمت می‌کشاند که مجبورند تخت اجاره کنند.»

پانسیون خالی کمتر پیدا می‌شود

پانسیون شلوغ ۱۲۰نفری در خیابان مختاری محل تردد خیلی‌ها شده است. این روزها جای خالی ندارد و خیلی‌ها می‌آیند شماره می‌گذارند که اگر تخت خالی بود، حتما با آنها تماس‌بگیریم.

مسئول این پانسیون مرد جوانی است که توضیح می‌دهد بیشتر افرادی که این روزها پانسیون کرایه می‌کنند یا شغل آزاد دارند یا کارمندند. اما این را هم می‌گوید که فکر نکنید فقط افرادی اینجا می‌آیند که از شهرستان‌ها آمده‌اند. برخی از آنها بچه تهرانند، اما چون می‌خواهند مستقل باشند یا محل کارشان به محل زندگی‌شان نزدیک‌تر باشد، پانسیون اجاره می‌کنند. او می‌گوید پانسیون‌ها مشکلات زیادی دارند و مدیریت یک چنین مجموعه‌هایی کار آسانی نیست، فقط کافی است یک نفر بیاید که کمی آدم نااهلی باشد. او توضیح می‌دهد که چند باری هم در پانسیون دعوا شده است، اما مدیریت کردیم و توانسته‌ایم ماجرا را حل‌وفصل کنیم.

او ادامه می‌دهد که اجاره‌خانه‌ها آنقدر بالا رفته است که تا پیش از این جوان‌هایی که خانه مجردی داشته‌اند دیگر توان پرداخت اجاره‌خانه را ندارند و مجبورند یک تخت از پانسیون را کرایه کنند. البته این به نفع‌شان است، زیرا پانسیون‌ها همه امکانات زندگی را دارد و آنها کافی است فقط با یک کوله‌پوشتی از لباس به پانسیون بیایند. دیگر نیازی به خرید وسایل خانه ندارند.